Za wysoki poziom cukru we krwi – dlaczego jest niebezpieczny i jak go obniżyć? W tym artykule postaram się nie tylko wytłumaczyć ci jakie zagrożenie dla Twojego zdrowia stwarza przewlekle podwyższony poziomu cukru we krwi, kiedy cukier we krwi jest niebezpieczny, a także podpowiedzieć z perspektywy dietetyka, w jaki sposób obniżyć poziom cukru we krwi oraz zachować idealna glikemię. Nie kończ proszę czytania tego tekstu jeżeli jesteś młody, zdrowy, w pełni sił i nie w głowie ci pomiar glikemii. A już tym bardziej tylko dlatego, że rok temu oznaczając poziom cukru, był na prawidłowym poziomie! Byłby to błąd i w dalszej części wytłumaczę ci dlaczego…
Czym grozi za wysoki poziom cukru we krwi? Poziom cukru, ciśnienie tętnicze i masa ciała – klucze do długiego, zdrowego życia
Po 30-stym roku życia na szczęście wreszcie uruchamia się myślenie o zdrowiu. Nie tylko w kontekście nie zachorowania na grypę, ale też zachowania sprawności, witalności i dobrej formy fizycznej i psychicznej na długie lata. Patrzymy przecież jak odchodzą nasi dziadkowie i jak starzeją się nasi rodzice. Słuchamy historii o tym, jak Pan Kazik zmarł na zawał w wieku 52 lat, Pani Grażynka z pod szóstki miała wylew w wieku 61, a ten młody od Kowalskich już ma cukrzycę. Do przerażających statystyk z GUS (ponad 3 miliony Polaków ma cukrzycę, co stanowi prawie 8% społeczeństwa) dorzucam moje doświadczenie zawodowe (a przyjęłam już ok 1600 pacjentów indywidualnych w różnym wieku), oraz studia na Uniwersytecie Medycznym.
Wszystkie te rzeczy sprowadzają mnie do jednego wniosku – jeżeli nie chcesz dołączyć do historii o Panie Kaziku, Panie Grażynce i młodym Kowalskim, naucz się żyć i jeść tak, by utrzymywać prawidłową masę ciała, prawidłowy poziom cukru we krwi, prawidłowe ciśnienie tętnicze i codziennie się ruszaj. Oczywiście nie są to wszystkie warunki, które musisz spełnić, by cieszyć się dobrym zdrowiem do 90siątki. Gwarantuje ci jednak, że to najważniejsze podstawy i jeżeli je spełnisz, jesteś na najlepszej drodze do nie narzekania wkrótce na zdrowie i unikania stania wiecznie w kolejce do lekarza. Przeczytaj do końca artykuł ” Za wysoki poziom cukru we krwi – dlaczego jest niebezpieczny i jak go obniżyć? ”
Kiedy wysoki cukier jest niebezpieczny?
Prawidłowy poziom cukru we krwi oznaczany na czczo to wartość poniżej 99mg/dl i powyżej 70mg/dl. Po posiłkach z kolei nie powinien być wyższy niż 140mg/dl. O cukrzycy mówimy jeżeli glikemia na czczo jest wyższa niż 125mg/dl lub poposiłkowo – wyższa niż 200mg/dl. Stan pomiędzy tymi wartościami (np. cukier 105mg/dl na czczo) nie jest prawidłowy. Jeżeli kiedykolwiek usłyszycie od lekarza, że nie ma się czym martwić i że to jeszcze nie cukrzyca – radzę czym prędzej zmienić lekarza.
Jaki jest idealny poziom cukru we krwi?
Mało tego – wg norm funkcjonalnych (nie laboratoryjnych), nasz poziom glukozy we krwi nie powinien przekraczać na czczo 90mg/dl. Taki wynik jest bezpieczny dla naszych naczyń krwionośnych, tkanek i narządów wewnętrznych. Cukier we krwi ponad 100mg/dl to czerwone światło i znak, że bardzo mocne mechanizmy Twojego organizmu, mające za zadanie utrzymanie cukru na odpowiednim poziomie (jak np. działanie hormonu insulina i wytwarzanie energii z glukozy) już zawodzą! I nie zaczęły zawodzić od zeszłego piątku. Zawodzą już od dawna i popsują się za jakiś czas całkowicie, jeżeli pilnie o nie nie zadbasz.
Kiedy zaczyna się stan przedcukrzycowy? Czyli dlaczego cukier we krwi powyżej 100MG/DL jest niebezpieczny?
Kiedy poziom cukru jest za wysoki i kiedy powinien niepokoić już wiesz. A kiedy jest niebezpieczny? I co to w ogóle oznacza? Na pewno nie tyle, że być może częściej będziesz oddawać mocz, będziesz zmęczona i senna i będziesz mieć objawy odwodnienia. To jedynie widoczne i odczuwalne objawy hiperglikemii, i to już dość zaawansowanej. Ale co tak naprawdę wysoki cukier robi w organizmie?
Co się dzieje w naczyniach krwionośnych osoby, która często ma wysoki cukier w płynącej tam krwi? Zbyt wysoki poziom cukru we krwi ma bardzo niekorzystny – można wręcz powiedzieć toksyczny – wpływ na naczynia organizmu. W wyniku podwyższonego poziomu glukozy niszczone są przede wszystkim naczynia krwionośne – zarówno te małe, znajdujące się w oczach, nerkach czy zakończeniach nerwowych, jak i duże, czyli tętnice i żyły. Od ich kondycji zależy wydolność całego układu krążenia, a więc i każdego narządu w ciele. To w obrębie naczyń krwionośnych – właśnie z powodu zbyt wysokiego cukru we krwi – tworzą się późne powikłania cukrzycy. A należy do nich choćby postępujący proces miażdżycowy, choroba niedokrwienna serca, udar i zawał.
Cały ten proces nazywa się Glikacją białek, czyli ich uszkodzeniem przez cukry. Ściany naczyń krwionośnych stają się sztywne, przez co pogarsza się ukrwienie skóry i zwiększa się tendencja do powstawania zmian naczyniowych. Co ciekawe, taki wpływ nadmiar cukru ma nie tylko na naczynia krwionośne, ale także inne białka w organizmie, jak chociażby kolagen w skórze. Czytaj – dużo cukru = szybsze starzenie i więcej zmarszczek!
Co reguluje poziom cukru we krwi?
U zdrowej osoby świetnie funkcjonuje szereg mechanizmów, które utrzymują dobry dla naszego zdrowia cukier (70-90mg/dl na czczo i nie wyższy niż 140 po posiłku). Nasze ciało jest niesamowite! Głównym z takich mechanizmów jest działanie hormonu Insulina. To ona nadmiar cukru z krwi wprowadza do wnętrza komórek. W ten sposób cukier we krwi był – i nagle go nie ma bo jest w komórkach! I wówczas spada np. z 120mg/dl po serniczku ponownie do 90mg/dl. W komórkach cukier ten ulega różnym przemianom – głównie zamieniany jest na energię (o ile jej potrzebujesz), tkankę tłuszczową lub np. zmagazynowany jest jako glikogen (energia na potem).
Twoje ciało, jak widzisz, jest bardzo mądre i robi bardzo dużo by się nie popsuć. I wtedy wchodzi przemysł spożywczy, zmiany cywilizacyjne, brak ruchu i lenistwo ludzi, fatalne nawyki żywieniowe wyniesione z domu, stres i objadanie emocjonalne, szukanie nagród i pocieszenia w jedzeniu i brak edukacji żywieniowej 😉 Bum – nagle mechanizmy te przestają działać. Często dużo wcześniej, niż myślisz…
Co jeść, żeby mieć dobry cukier? Pomysł na obiad dla dobrego poziomu cukru
Jaki wynik glukozy jest niepokojący?
Jak już wiecie – sporo przed tym, gdy zbliża się do 100mg/dl lub jest już wyższy. Cukier np. 105mg/dl oznacza, że mechanizmy o których pisałam wyżej już zawodzą. I to nie przez jeden posiłek czy kilka dni wysokokalorycznej diety na wakacjach all inclusive. Działanie hormonu Insulina psuje się i szwankuje przez lata zaniedbań i jedzenia w sposób, od którego bardzo często zmuszałaś/zmuszałeś swoje ciało do interwencji. Duże ilości białego chleba i kajzerek, słodycze, wysokokaloryczny obiad, a potem pół dnia leżenia, brak ruchu i ciągłe podjadanie, deserek po objedzie i pączuś do kawy. Owszem – bardzo długo uchodzi to płazem, bo nasze mądre ciało robi co może, by uchronić cię przed hiperglikemią. Ale robotami nie jesteśmy. Im wcześniej i dłużej będziesz jadł i żył w taki sposób, tym wcześniej popsujesz swoją insulinowrażliwość.
Myślisz, że masz 30 lat, więc nic ci nie grozi? Że cukrem powinny przejmować się osoby po 50 roku życia? Każdy z nas zna jakiegoś Pana Franka, który zmarł na zawał mając 48lat i Kryśkę z podstawówki, która w wieku 38 już ma cukrzycę. Oni też tak myśleli. Jeżeli już od czasów studenckich Twój sposób odżywiania będzie powodował nagłe, gwałtowne i częste piki cukru – dołączysz do tego grona szybciej niż myślisz.
W moim gabinecie dietetycznym średni wiek pacjentów do ok 30-35lat. Połowa moim klientów ma lub miała insulinooporność. Czym jest insulinooporność pisałam TUTAJ. Przypomnę jedynie, że jest to właściwie stan przed cukrzycowy, w którym mechanizmy działania insuliny oraz utrzymania glukozy na dobrym poziomie już szwankują, choć jeszcze jako tako działają. Stan ten, w przeciwieństwie do cukrzycy – da się jeszcze cofnąć.
Jak cofnąć stan przedcukrzycowy? Jak obniżyć poziom cukru we krwi?
Jak obniżyć poziom cukru czyli glukozy we krwi? 3 najważniejsze zasady:
- schudnąć, jeżeli masz nadwagę (czyli stosować dietę z rozsądnym, nie za dużym deficytem kalorii, to jest najczęściej ok 1600-1800kcal dla kobiet i 2000-2500 kalorii dla mężczyzn),
- nauczyć się gotować i jeść w sposób, który nie powoduje skoków cukru we krwi i zapewnia stabilną glikemię,
- ruszać się i uprawiać sport – wytwarzanie potrzeb energetycznych (jazda na rowerze, bieganie) wymiata cukier z krwiobiegu do wnętrza komórek, jak gąbka wodę.
Co jeść, by mieć niski cukier?
Co jeść by obniżyć cukier? Jak jeść, by cofnąć insulinooporność? Jak gotować i łączyć produkty, by zapobiegać do późnej starości nieprawidłowej glikemii? Temat rzeka! Napisałam na ten temat cały ebook INSULINOBOOK, w którym znajdziesz bardzo konkretną wiedzę, gotowe strategie i wskazówki jak jeść, by zachować prawidłowy poziom cukru we krwi oraz cofnąć insulinooporność i hiperglikemię. Znajdziesz też tam aż 66 przepisów dla idealnej glikemii na śniadania, proste i pyszne obiady, zdrowe kolacje, przekąski, a także przepyszne ciasta, desery i wypieki bez cukru! A oprócz gotowych i przystępnych dla każdego przepisów, cała wiedza jak samodzielnie gotować by zachować zdrowie! Co jeść, a czego nie jeść? Słodycze, a poziom cukru? Jaka mąka najlepsza przy cukrzycy i insulinooporności? Jaki chleb dla dobrego poziomu cukru? Po jakich produktach najbardziej skacze cukier? Jakie produkty obniżają poziom cukru? Zajrzyj do mojego sklepu z ebookami.
Dieta obniżająca cukier jadłospis – zasady
- Bilansuj swoje posiłki w taki sposób, by każdy z nich zawierał zarówno źródło pełnowartościowego białka (mięso, ryby, jaja, nabiał, tofu, strączki), zdrowych tłuszczy (tłuste ryby, orzechy, oliwa i oleje roślinne, nasiona, awokado) oraz węglowodanów złożonych (pełnoziarnisty makaron, ciemny ryż, kasze, strączki, chleb żytni lub graham)
- Unikaj dużej ilości produktów o wysokim indeksie glikemicznym w jednym posiłku (rzeczy z białej mąki, mąki ziemniaczanej lub kukurydzianej, cukru, miodu i syropów, słodyczy, białego ryżu i jasnego makaronu).
- Unikaj zbyt obfitych i wysokokalorycznych posiłków jak np. wielki talerz ze schabowym z ziemniakami, sosem i mizerią i na deser szarlotka
- Nie kupuj i nie jedz dużych ilości słodyczy. Jeżeli masz na nie ochotę, kup 1 sztukę, np. 1 Knoppers, a przed jego zjedzeniem zjedz źródło białka (np. jogurt skyr) i błonnika (np. talerzyk marchewki i papryki). Białko i błonnik opóźniają opróżnianie żołądka, więc skok cukru po słodyczy dzięki temu będzie mniej gwałtowny i mniejszy.
- Do każdego wytrawnego posiłku dorzucać sporą ilość warzyw i od nich zacznij jedzenie. Przykład – kanapki na chlebie żytnim plus pół skrojonej papryki i kilka pomidorków koktajlowych.
- Kupuj jedynie pełnoziarniste zboża – makaron pełnoziarnisty, mąkę pełnoziarnistą lub graham, ciemny ryż, kasze, chyba żytni, pełnoziarnisty/razowy lub ewentualnie graham.
- Staraj się każdego dnia ruszać. Spacer, rower, jakieś tańce, nawet sprzątanie domu. Trening i sport! Super! Postaraj się minimum 3 razy w tygodniu plus codzienna, spontaniczna aktywność.
- Kup mój INSULINOBOOK i w jednym pliku zgarnij całą wiedzę, która bardzo ładnie poukłada ci w głowie! 😀
Za wysoki cukier co robić, by go obniżyć – podsumowanie
Na koniec tylko was uspokoję… Nie nakłaniam do postanowień „koniec ze słodyczami”, „nigdy więcej nie zjem pizzy”, „już nigdy nie spojrzę na ciasto bo pękną mi naczynia krwionośne”! To tak nie działa. Wszystkie te przyjemności jak najbardziej mogą być obecne w diecie osoby zdrowo się odżywiającej i od jednej pizzy raz na jakiś czas nikt na insulinooporność nie zachorował. Walczę o to, by wyposażyć was w wiedze żywieniowa i zdrowe nawyki żywieniowe na co dzień. 80% zdrowych wyborów i 20% wyborów rekreacyjnych dla dobrej relacji z jedzeniem!
A jeżeli macie ochotę podesłać ten artykuł komuś bliskiemu – tacie, cioci, koleżance z pracy – śmiało! Może kogoś uchronimy! Pamiętajcie też, że sporo zdrowych przepisów znajdziecie na moim BLOGU oraz w jadłospisach na SKLEPIE. A jeżeli chcecie być na bieżąco i zgarniać zniżki i darmowe, niepublikowane przepisy – kliknijcie w poniższą grafikę i zapiszcie się do mojego NEWSLETTERA!